O Islam II: A charia e os alicerces da fe

Continua esta anotación

A CHARIA

A predicación de Mahoma insiste nunha serie de puntos principais que resultan dogmas de fe do islam e resúmense na caracterización de Alá e do seu profeta. A figura de Mahoma, último e selo dunha serie de profetas que comeza con Abraham (antepasado mítico de xudeus e musulmáns), segue con Moisés e finaliza con Xesús é fundamental. As mensaxes relixiosas xudía e cristiá (pero dun Cristo reducido a escala exclusivamente humana como o que predicaban algúns grupos xudeocristiáns) quedan superados segundo os musulmáns pola gran revelación, a definitiva, que configura as características de Alá, o Deus finalmente desvelado sen erro (fronte aos puntuais desvaríos de xudeus e cristiáns na súa comprensión). Alá é único, preexistente, todopoderoso, aplícanselle cen cualificativos que insisten no seu poder, omnisciencia e misericordia; no xuízo final encargarase de castigar aos malvados e recompensar aos píos e bos, un Deus ao que hai que someterse e cuxas directrices forman a charia (shari'a), a lei divina que ordena todas as actividades do home (a moral islámica).

As fontes da charia fóronse complicando, dunha parte polo universo diverso no que tiveron que vivir os musulmáns tras a expansión fóra de Arabia e por outra como consecuencia da diversidade de opinións e grupos que se foron configurando dentro do islam. A relixión era a medida dos actos e por tanto a fonte dun dereito que ao principio non diferenciaba delito común e relixioso, porén co tempo (e coa sistematización que foi impondo a partir do século IX a penetración da filosofía grega no pensamento islámico) rematou delimitando ambos os campos (aínda que sempre existe no mundo musulmán a tendencia a volvelos a mesturar). Establecéronse dúas fontes principais da charia, Corán e tradición, e dúas fontes secundarias, a deducción analóxica e o consenso común. O Corán, entendido como palabra revelada foi tomado como fonte fundamental, aínda que resultaba moi limitada; daba directrices xerais ou desenvolvía unha casuística moi apropiada para a Arabia da época de Mahoma non sendo eficaz para as situacións novas que expuña un imperio extenso. A tradición ao principio baseábase nos costumes (sunna) primitivas da comunidade dos crentes e no dito (hadith) por Mahoma e non incluído no Corán (e as actuacións do Profeta, dos «compañeiros» e doutras persoas que recibiron a aprobación ou a aceptación tácita de Mahoma). Fóronse materializando en recompilacións que insistían na fonte de información na que se baseaban (pois diso dependía a súa fiabilidade) e que remataron configurando un corpus de tradicións ás que se acabou aplicando o termo xenérico de sunna.

Estas directrices fóronse convertendo en normativas á hora de axuizar unha actuación concreta, co que o elenco de situacións susceptibles de resolución «como o fixeron o Profeta ou os primeiros musulmáns» aumentaban, porén de todos os xeitos non eran suficientes. Aínda negando radicalmente a libre conciencia (se exceptuamos a grupos moi determinados e minoritarios), no islam foi necesario recorrer a outros criterios cando a tradición e o Corán non bastaban. A pesar da manifesta falibilidade da mente humana era en ocasións necesario basear a decisión nela, aínda que o sistema posto en práctica consistiu en limitar no posible a liberdade de elección da solución para minimizar a innovación (bid'a). Tolerouse por tanto o razoamento propio (ray, xuízo subxectivo), pero sustentado en dous alicerces sólidos, o primeiro é a analoxía (qiyas), que actúa por aproximación conceptual con situacións ben establecidas e o segundo o consenso da comunidade dos crentes (ijma), que como un todo non podía equivocarse posto que Deus velaba pola súa supervivencia. Estas dúas fontes xeraron unha complexa xurisprudencia que xunto ao Corán e a tradición consolidaban os alicerces do dereito (usul ao-fiq), que actuaban como seguros mentais que guiaban o xuízo dos alfaquís (faqih, xurisconsulto) levándolles a resolver os problemas (de índole legalrelixiosa) dun modo relativamente predicible (sobre todo a partir do século VIII entre os sunitas cando se foron progresivamente consolidando as catro grandes escolas de xurisprudencia: hanafitas, malikitas, chafiitas e hanbalitas). Entre os chiitas, pola súa banda, deuse gran importancia á tradición orixinada nos imáns, que como veremos, eran tidos por parte dalgúns grupos, como máis sacros que o propio Mahoma.

A charia gradúa a actuación do home nunha serie de categorías segundo o seu diverso valor moral. Incorre en castigo o musulmán que non cumpre os actos obrigatorios ou realiza os prohibidos; pola contra recompénsase o cumprimento dos obrigatorios e os recomendados. Non se castiga o incumprimento dos recomendados como tampouco a realización dos censurados (que se desaconsellan). A última categoría fórmana os indiferentes que non producen o menor efecto e quedan á vontade do fiel. Deste xeito estrutúrase unha rede moral que é tanto persoal como comunitaria e na que os gobernantes cumpren o papel de gardiáns. Dependendo do maior ou menor rigorismo do gobernante a categoría de actos indiferentes é ampla ou reducida; todo o que non se prohibe expresamente na charia pode ser tido por indiferente nunha interpretación laxa, mentres que nunha interpretación estrita (por exemplo a que aplican os wahabitas e que impregna a práctica de goberno da dinastía rexente en Arabia Saudita na actualidade) todo o non permitido na charia pode ser considerado prohibido.

OS ALICERCES DA FE

A complexidade xurídica do islam, podería levar a pensar que ser musulmán é unha tarefa case imposible. Á marxe das sutilezas dos argumentos dos teólogos e as redes doutrinais dos xurisconsultos, a práctica cotiá da relixión islámica é en realidade moi sinxela. Baséase nos cinco alicerces (arkan) da fe e nunha serie de prescricións tradicionais que ordenan as obrigacións rituais do musulmán.

O primeiro alicerce é a profesión de fe (chahada) consistente en repetir a oración que resume o credo musulmán «só hai un Deus que é Alá e Mahoma é o seu profeta». Alá é un teónimo seguramente relacionado coa raíz Il-Ilu que nomea á divindade entre os pobos semitas occidentais, a diversidade na denominación non debe confundir: o musulmán non ten un Deus propio e diferente ao resto, nomeado Alá (Alá non é distinto a Deus), senón que na súa lingua Alá é o nome que dá a Deus, de tal modo que a chahada podería tamén traducirse: «só hai un Deus e é Deus».

O segundo alicerce é a oración ritual ou azalá (salat) que marca a obrigación ritual principal e cotiá do fiel. Cinco veces ao día, á alba, ao mediodía, a media tarde, ao ocaso e pola noite, seguindo a chamada dos almuédanos (ou almuecins) situados nos alminares (ou minaretes) das mesquitas, todos os fieis musulmáns situados en dirección á Meca (a alquibla sinalada nas mesquitas polo nicho do mirhab) e desde calquera lugar no que se achen, han de realizar catro posturas principais (de pé, inclinación, prosternación e posición sentado sobre os talóns) e recitar a chahada e outras oracións coránicas. Os venres, de modo obrigatorio para os homes hase de asistir na mesquita á predicación. De modo previo á realización da azalá é necesario limpar o corpo segundo un procedemento que especifica o Corán (5/6):

Crentes!, cando vos dispongais a facer a azalá, lavádevos o rostro e os brazos até o cóbado, pasade as mans pola cabeza e lavádevos os pés até o nocello ... se non encontrades auga, recorrede a area limpa e pasádea polo rostro e as mans

Ademais da azalá, que é unha pregaria obrigatoria, xeral e normalizada cabe a oración individual (du'a) e a repetición (dhikr, recordo) en diversas circunstancias do nome de Alá e doutras oracións, tanto de modo individual como colectivo.

Do mesmo xeito que a azalá marca o ritmo do día (nas súas principais fases astronómicas: sol en orto, ocaso e cenit) e a predicación do venres o semanal, o ritmodo ano márcao o xaxún do ramadán (sawm), o terceiro alicerce da fe islámica. No Corán (2/185 e 187) especifícase como ha de realizarse este rito:

É o mes de ramadán, en que foi revelado o Corán como dirección para os homes e como probas claras da dirección e o criterio. Quen estea presente ese mes, que xaxúe nel. Quen estea enfermo ou de viaxe, xaxuará un número igual de días ... Durante o mes de xaxún é vos lícito pola noite unirvos ás vosas mulleres: son vestidura para vós e vós o sodes para elas ... Comede e bebede ata que, á alborada, poida distinguirse un fío branco dun fío negro. Logo observade un xaxún rigoroso até a caída da noite

O cuarto alicerce do islam marca o ritmo de toda a existencia e é a obrigación da peregrinación maior (hajj) á Meca polo menos unha vez na vida; rememora a volta de Mahoma á súa cidade natal o ano da súa morte e a posesión ritual por parte dos musulmáns do centro cultual preislámico, centrado na Kaaba, da «casa de Deus». Realizada segundo un ritual complexo esta peregrinación que grazas aos medios de desprazamento masivos fai concorrer a un gran número de musulmáns cada ano á Meca é unha forma de marcar o retorno en corpo ao «centro do mundo», á alquibla cara á que cinco veces ao día diríxense en espírito as pregarias que marcan o ritmo máis curto neste ciclo continuo que é a práctica relixiosa do islam.

O quinto alicerce da fe musulmá é o azaque (zakat), a esmola legal, consolidada como imposto obrigatorio a partir do reinado do califa Abu Bakr e no que se basean na actualidade as redes de autoaxuda postas en marcha pola comunidade islámica.

Xunto a estes preceptos básicos destácanse outras prescricións tradicionais que resultan identificatorias do musulmán. A primeira é o «esforzo no camiño de Deus» (yihad) que pode ser de índole militar (o que adoita entenderse por guerra santa), porén tamén pode ser interior. Achácase ao propio Mahoma nun hadith (que moitos dan por espúreo) a distinción entre pequeno yihad (o esforzo bélico) e gran yihad (o esforzo interior de perfeccionamento do crente). A circuncisión (jafd), aínda que non aparece no Corán e interesa pouco aos xuristas foi e é unha práctica moi común tida, a nivel popular, por trazo identificador determinante do crente home. Resultan tamén significativas as prohibicións alimentarias referentes á carne de porco, á inxestión de bebidas alcohólicas e as prevencións contra a práctica da usura e dos xogos de azar, en todos os casos o Corán é claro na súa condena.

Ser musulmán cínguese para a maioría dos fieis a cumprir estas prescricións consolidadas desde hai case un milenio e medio, por encima da adscrición a unha ou outra tendencia ou corrente de pensamento das que dividen o islam. Máis de 1100 millóns de fieis repiten na actualidade ritos semellantes, baseados na forza doutrinal dun mesmo libro dun modo parecido a como o fixeron os seus antepasados durante corenta xeracións dando vida a unha relixión activa e moi homoxénea que serve de cohesión a poboacións de circunstancias e culturas moi dispares desde Indonesia e Paquistán até Marrocos e Mauritania.

Tamén en Galizauberalles

Voces e nomes organiza un colquio sobre a memoria da guerra civil

COLOQUIO INTERNACIONAL MEMORIA DA GUERRA, RECONCILIACIÓN E CULTURA DE PAZ  Estimados/as  amigos/as   Desde o Proxecto “Nomes e Voces” lembramos que o 21 de novembro remata o prazo de inscrición para participar nos eventos programados dentro do Foro 2010. Para inscribirse e pagar sus inscripciones: http://www.foro2010.org/index.php?option=com_virtuemart&Itemid=105&lang=es&vmcchk=1   Desde el Proyecto “Nomes e Voces” recordamos que el 21 de noviembre termina el plazo de inscripción para participar en los eventos programados dentro del Foro 2010. Para inscribirse y pagar sus inscripciones: http://www.foro2010.org/index.php?option=com_virtuemart&Itemid=105&lang=es  From the  Project “Nomes e Voces” we recall that on November 21 is the deadline for registration to participate in scheduled events within the Forum 2010. To register and pay your registration: http://www.foro2010.org/index.php?option=com_virtuemart&Itemid=105&lang=en   Desde o Projecto “Nomes e Voces” lembramos que, em 21 de novembro é o prazo de inscrição para participar em eventos programados no âmbito do Fórum de 2010. Para se inscrever e pagar a sua inscrição: http://www.foro2010.org/index.php?option=com_virtuemart&Itemid=105&lang=pt SECRETARÍA XERAL DO FORO 2010Rúa do Valiño, 13-1º 15707 Santiago d e Compostela Teléfonos: 981 554 053 e 981 561 956 http://www.foro2010.org info@foro2010.org SECRETARÍA DO CONGRESO MEMORIA DA GUERRA, RECONCILIACIÓN E CULTURA DE PAZ: Gustavo Hervella e Chus Martínez Proxecto Interuniversitario “Nomes e Voces” Residencia Monte da Condesa, 2ºandar Tel. +34 981 563 100, ext. 13598 memoriaguerracivil@usc.es www.nomesevoces.net Tamén en Galizauberalles

Alemaña como problema

Artículo publicado por Vicenç Navarro en el diario digital EL PLURAL, 31 de mayo de 2010

Este artículo señala que, en contra de lo que se está indicando en los mayores fórums donde la sabiduría convencional se reproduce, la causa mayor de la crisis de la eurozona no está en la “exhuberancia” de gasto público y “excesivos” salarios de los países periféricos sino en la escasa demanda doméstica existente en los países situados en el centro de tal zona, y muy en especial Alemania. El estancamiento de los salarios (con disminución de la rentas del trabajo) consecuencia de las políticas de los gobiernos Schröder y Merkel, ha creado un enorme problema de demanda, siendo las exportaciones el único motor de la economía de aquel país. El gran crecimiento de las rentas del capital en Alemania y su gran dependencia en las exportaciones ha significado una gran concentración de capital que se ha utilizado, no en mejorar la masa salarial, sino en exportarla a otros países comprando deuda externa de los países periféricos e inyectando liquidez en los bancos de estos países enormemente endeudados. La crisis actual, con las demandas de austeridad en los países periféricos es el intento de los bancos centrales de recuperar sus fondos. La ayuda de la UE y del FMI es un préstamo a los estados para que paguen sus deudas a aquellos bancos.

Estamos viendo estos días la gran presión que el establishment europeo –el Consejo Europeo, la Comisión Europea y el Banco Central Europeo- y la gran mayoría de medios están ejerciendo sobre los países periféricos –Grecia, Portugal, España e Irlanda- para que impongan políticas de austeridad, reduciendo déficits y deuda pública, y bajando salarios, a fin de salir de la Gran Recesión que la eurozona está sufriendo. El gran error de esta estrategia de presión es que asume erróneamente que el problema en que se encuentra la Eurozona lo han creado estos países con sus despilfarros y su falta de disciplina fiscal, lo cual es fácil de mostrar que no es cierto. Ni existe un despilfarro de gasto público en aquellos países (todos ellos tienen los gastos y empleos públicos más bajos de la UE-15), ni sus salarios son exuberantes (están muy por debajo del promedio de la UE-15, independientemente del nivel de productividad que tengan).

El gran secreto, ocultado o ignorado por los grandes medios de información y persuasión, es que el problema de la eurozona no está en la periferia sino en el centro, es decir, en Alemania. La economía alemana ha estado en muy baja forma durante varios años. Sus salarios no han aumentado durante los últimos quince años, consecuencia de las medidas antisindicales de bajos salarios, tomadas por los gobiernos de Gerhard Schroeder –incluida la famosa reforma 2010- y de Angela Merkel, facilitadas también por la amplia disponibilidad de trabajadores procedentes de la antigua Alemania del Este y de inmigrantes procedentes del Este de Europa. Durante estos quince últimos años, sus inversiones han sido escasas (menores que en los países periféricos), su crecimiento económico muy lento (mucho más lento que los países periféricos) y su desempleo ha estado creciendo. En realidad, el crecimiento de su productividad ha sido menor que en la mayoría de los países periféricos, excepto España (ver mi artículo “El problema de la Eurozona no está en al periferia sino en el centro”, Sistema Digital, 27.05.10. También en mi blog www.vnavarro.org , sección Economía Política).

El descenso de las rentas del trabajo en Alemania ha creado un problema mayor de falta de demanda, consecuencia de la falta de crecimiento de la masa salarial (que ha disminuido como porcentaje de la renta nacional, consecuencia de que los salarios han crecido menos que la productividad). De ahí que el crecimiento económico alemán se ha basado, no en el aumento de la demanda doméstica sino en el crecimiento de las exportaciones, con la consecuente acumulación de euros (pues dos terceras partes de las exportaciones van a países de la eurozona, que pagan en euros) en la banca alemana.

¿Qué ha hecho la banca alemana con tantos euros? Varias cosas. Una de ellas es prestarlos a los países mediterráneos. El flujo de liquidez (dinero de los bancos alemanes a los españoles, por ejemplo) ha sido enorme. Este flujo ayudó a la banca española a establecer el complejo bancario-inmobiliario-industria de la construcción, un complejo altamente especulativo que creó la burbuja inmobiliaria y que fue el motor de la economía española. Otra cosa que hizo la banca alemana fue comprar la deuda externa a intereses elevados en el caso de los países mediterráneos. La mayoría de la deuda de estos países es propiedad de la banca alemana (y francesa). Y, por si fuera poco, el capital alemán además de lo anterior invirtió directamente en actividades especulativas de tipo inmobiliario en los países periféricos. Parte del destrozo de las costas españolas fue financiado con capital alemán.

Pero todo esto terminó. El colapso de las burbujas inmobiliarias y la crisis de las bancas estadounidense y británica, claramente conectadas con la banca alemana, crearon un gravísimo problema para esta banca. Y ahí está el quit de la cuestión. La gran austeridad que el establishment europeo está pidiendo es para asegurarse que la banca (incluyendo la banca alemana) no pierda sus beneficios. Como bien dijo el Premio Nobel de Economía, Joseph Stiglitz, la supuesta ayuda del Fondo Monetario Internacional y de la Unión Europea a los países periféricos es una ayuda a los bancos del centro (de Alemania y Francia). Se presta dinero a los estados periféricos para que puedan pagar a los bancos centrales. Éste es el gran secreto que los medios de persuasión también ocultan o ignoran. En realidad, todo podría haber ocurrido de una manera distinta si en el conflicto entre Gerhard Schroeder, Canciller de Alemania, y Oskar Lafontaine, Ministro de Economía y Finanzas, hubieran ganado Oskar Lafontaine. Lo que la izquierda –Lafontaine- quería era aumentar la demanda interna, mediante la subida de salarios y el aumento del gasto público. Fue Schroeder, próximo a la banca y al mundo de las exportaciones, quien ganó (causando la salida de Lafontaine del gobierno y del partido socialdemócrata). De haber ganado las izquierdas en Alemania, aquel país hubiera tenido un crecimiento económico basado en el crecimiento de la demanda interna, ayudando no sólo a las clases populares de Alemania, sino a toda la UE. Tal medida también habría corregido el excesivo saldo negativo de la balanza de pagos que tienen los países periféricos, origen, en parte, de sus problemas. Como bien dijo la Ministra de Economía del gobierno francés, la Sra. Christine Lagarde, “el problema actual es el estancamiento de la demanda en Alemania debido a que los salarios no han crecido. Es importante y urgente que crezcan”. No podía haberse dicho mejor.

La banca alemana, sin embargo, se opone rotundamente a que ello ocurra, no sólo en Alemania, sino a nivel de toda Europa. Y el BCE, el FMI y el Banco de España son los portavoces neoliberales más estridentes que se oponen a ello. Lo que éstos desean es que la banca no quede afectada negativamente, pues ha conseguido enormes beneficios a base de crear grandes cantidades de deuda, tanto pública como privada que ahora, sin embargo, se puede convertir en su gran vulnerabilidad. Nada menos que el secretario del tesoro del gobierno Obama, el Sr. Timothy Geithner ha pedido que se someta a la banca europea (y muy en especial a la banca de los países del centro de la Eurozona) a una prueba de estrés, como la que se realizó en EE.UU. De ahí que lo que los banqueros alemanes (y el BCE) quieren, por encima de todo, que se les pague, a costa de disminuir el gasto público y los salarios de los países, no sólo periféricos sino centrales, incluyéndose su propio país.

La solución alternativa es el aumento muy notable de la demanda (a base de aumentar la masa salarial y el gasto público), permitiendo una inflación moderada y que estimule el crecimiento económico, con el cual pagar la deuda, con el establecimiento, además, de bancas públicas que garanticen el crédito. Y a esto la banca dice que ni pensarlo, y todos los grandes medios de persuasión, a pies juntillas, dicen AMÉN. Los cinco rotativos más importantes del país han escrito editoriales apoyando las propuestas del Fondo Monetario Internacional, el centro (junto con el BCE) de la ortodoxia neoliberal hoy en el mundo. Y así nos va.

Tamén en Galizauberalles

O Islam I : Mahoma e o Corán

Últimamente falar do Islam esta de moda. Polo visto volta ser un problema coma na Idade Media e na Idade Moderna, o berro do Inimigo as portas resoa en boca de moita xente. A verdade é que o Islam presenta certas dificultades de integración no noso sistema político, coma calquera outra relixión, así que antes de entrar en materia sobre a integración, comezo unha serie de anotacións sobre a historia do Islam.

MAHOMA

A vida de Mahoma (Muhammad ibn Abdallah), profeta e fundador do islam coñécese grazas aos escasos datos biográficos que aparecen no Corán e na biografía (sira) que foi formándose a partir da súa morte e cuxa plasmación literaria máis famosa débese a Ibn Ishaq (morto en 767), resumida e mellorada por Ibn Isham (morto en 834). A pesar de incluír datos moitas veces esaxerados ou retocados con finalidades pías (ou partidistas) parecen ofrecer un núcleo aproveitable (para non caer nun hipercriticismo que imposibilite calquera intento biográfico). Mahoma naceu cara a 570 nunha familia de mercadores da Meca (as biografías insisten en detallar a súa ascendencia até facela entroncar por medio de Ismael con Abraham, patriarca mítico dos xudeus) . Orfo a temperá idade, foi criado polo seu avó e logo polo seu tío Abu Talib. Aos vinte e cinco anos casou con Khadicha (Jadicha), a súa patroa, unha rica viúva uns quince anos maior que el. Ao redor dos corenta anos empezou a ter visións e tras gañarse a un grupo de seguidores, confirmou a súa calidade de profeta reformador da relixión dos árabes, predicando a inminencia do xuízo divino e un monoteísmo que quizá en orixe non fose tan radical como o será a partir da ruptura coa Meca (que se produce en 622). Así se entende a polémica ao redor dos versículos (aleyas) satánicos do Corán (sura 53/19 ss.) que na versión máis antiga parece que se redactaron así: 

E que vos parecen Al-Lat, Al-Uzza e a outra, Manat, a terceira? (son nomes de deusas árabes preislámicas). Estas son as sublimes deusas, cuxa intercesión se espera.

Segundo a tradición e tras unha visión rectificadora do anxo Gabriel, Mahoma rexeitou as últimas palabras que supuña inspiradas por Satán e propuxo a redacción definitiva coránica: 

E que vos parecen Al-Lat, Al-Uzza e a outra, Manat, a terceira? ... Non son senón nomes que puxestes, vós e os vosos pais e aos que Deus non conferiu autoridade 

Mahoma perfílase como un visionario, unha de cuxas experiencias culminantes se produce cara ao 621 (quizá 617 ou 619): a xornada nocturna en Xerusalén (isra) na que é transportado desde a Meca á cidade santa xudía e cristiá, onde realiza a ascensión celeste (miraj) e coñece os segredos de Deus. Así o explica a linguaxe críptica do Corán (17/1):

Gloria a quen fixo viaxar ao seu servo durante a noite desde a mesquita sacra (da Meca) á mesquita afastada (de Xerusalén), cuxos arredores bendicimos para mostrarlle parte dos nosos signos!

A importancia de Xerusalén e a insistencia no monoteísmo levaron a algúns investigadores a tentar desentrañar as influencias que puido sufrir Mahoma (xudías, ou xudeocristiás, quizá ebionitas, ananitas ou dalgún outro grupo), aínda que resulta moi difícil ir máis aló da mera conxectura, e é posible que a súa síntese relixiosa  a realizase sen necesidade de pertencer a algún destes grupos relixiosos.

A predicación de Mahoma e a forza dos seus seguidores terminaron converténdose nun

perigo para as xerarcas da Meca, que actuaron contra eles, polo que se ven obrigados a abandoar a cidade. Mahoma en 622 marcha ó exilio a Iathrib (logo chamada Medina, Madinat an Nabi «cidade do Profeta»), é a héxira (hiyra «emigración») que marca o comezo do calendario islámico e a ruptura definitiva coa relixión xentilicia árabe. A partir deste momento Mahoma consolida unha predicación aberta a todos, unha mensaxe universalista, para a que a comunidade de musulmáns («sometidos a Deus») supera (en teoría) calquera outra solidariedade (xentilicia, nacional, relixiosa). Tras fracasar nos intentos de gañarse á poboación xudía de Medina no 623/24 realiza un acto moi significativo, o cambio da alquibla (punto cara ao que se ora) de Xerusalén cara á Meca; será esta cidade o lugar cara ao que Mahoma dirixirá os seus anceios durante dez anos de exilio, combates cos mecanos e intentos de apropiación ritual (por medio da procesión, un recurso moi antigo, como xa vimos). Tras unha peregrinación incompleta no 629 (realizada tras o tratado do 628 coas autoridades mecanas, que marcaba a aceptación por parte destes de Mahoma como interlocutor en igualdade de condicións), os musulmáns controlan en 630 A Meca e multiplícanse as conversións; en 632, baixo a presidencia de Mahoma realízase a peregrinación completa que marca o modelo a seguir para todos os musulmáns (até a actualidade). O 8 de xuño dese mesmo ano e de modo repentino Mahoma morreu sen regular a súa sucesión. Quizá por ser o máis recente, é o fundador dunha gran relixión cuxa vida posúe caracteres históricos máis sólidos; a pesar dos intentos dalgúns grupos relixiosos islámicos, nunca deixou de ser visto polos musulmáns como un home, o derradeiro dos profetas e selo da profecía na interpretación ortodoxa. O radical monoteísmo islámico impedíu que, como ocorreu noutros casos (por exemplo o de Buda ou Confucio) se acabase convertendo en Deus e dispensando culto.

O CORÁN 

O Corán (al-Qur'an; baseado no verbo árabe que corresponde a recitar) é a recompilación das palabras proféticas de Mahoma, predicadas desde o 610 ao 632 e memorizadas (e quizá xa comezadas a escribir antes da súa morte) polos seus compañeiros. O primeiro califa, Abu Bakr encargou a Zayd ibn Tabit, secretario e parente de Mahoma e a un grupo de «compañeiros» que se encargasen de recuperar as diferentes versións (que algúns escribiron en materiais diversos : ósos anchos de animais, anacos de cerámica... e outros gardaban na memoria, cos problemas de fixación textual que iso implica) e facer unha versión escrita. Moi probablemente empezaron por establecer os textos máis longos (e complexos de lembrar), o que levou (tras diversas vicisitudes) á ordenación coránica actual. Unha vez fixada esta copia canónica (a versión medinesa) e tras a extraordinaria expansión islámica baixo o segundo califa (Umar) será o terceiro, Utmán, o que volva encargar unha nova versión canónica a outra comisión (da que tamén formaba parte Zayd). Xurdiron discrepancias que tiñan que ver cos grupos de interese nos que o islam comezaba a dividirse e parece que había copias diversas que utilizaban os de Kufa (o grupo de presión iraquí), os sirios ou os de Basora (recompiladas por Alí, Ibn Abbas ou Ubbay, entre outros). Utmán ordeou a destrución de todas as copias diferentes da canónica (aínda que algunhas se salvaron), o que foi tido por un acto de imposición impía. Mantivéronse de todos os xeitos na tradición «ditos do Profeta» que aínda que non se reflicten no Corán, teñen un forte peso doutrinal. No século X configurouse a vogalización definitiva do texto e a edición máis utilizada na actualidade (coa súa ordenación interna) é a exipcia, patrocinada polo rei Fuad I e publicada no Cairo en 1923.

O Corán está dividido en 114 suras (ou azoras, capítulos) de desigual extensión, divididos á súa vez en aleyas (versículos, de aya = signo) que varían entre un

mínimo de 3 (nas suras 103 e 108) a un máximo de 286 (na sura 2). As suras organízanse en orde descendente desde as máis extensas ás máis curtas fóra da primeira, al-fatiha (a apertura) que resume a profesión de fe islámica: 

No nome de Deus, o compasivo, o misericordioso! (fórmula denominada basmala que aparece encabezando todas as suras excepto a novena). Louvado sexa Deus, señor do universo, o compasivo, o misericordioso, soberano do día do xuízo. A tí só servimos e a tí só imploramos axuda. Diríxenos pola vía recta, a vía dos que ti agraciaches, non dos que incorreron na ira, nin dos extraviados 

O labor de erudición, tanto dos lexisladores islámicos (interesados por determinar a antigüidade duns preceptos sobre outros) como dos filólogos e críticos textuais modernos xeraron unha ordenación das suras que, grosso modo, diferencia as mecanas (anteriores á héxira) das medinesas (para os xuristas as que teñen maior valor normativo por corresponder a un momento máis evolucionado e consolidado da predicación). O material coránico máis antigo serían as cinco primeiras aleyas da sura 96, que marcan a misión profética de Mahoma: 

Recita no nome do teu señor, que creou ao home de sangue coagulada!. Recita!, o teu señor é o xeneroso, que ensinou o uso do cálamo, que ensinou ao home o que non sabía 

Tamén é moi antiga a exortación a Mahoma que aparece nas primeiras aleyas da sura 74: 

Ti, o envolto nun manto, levántache e predica, exalta ao teu señor, purifica a túa roupa, fuxe da abominación, non deas esperando ganancia, espera paciente a decisión do teu señor! 

O máis recente correspondería á sura 5, que expón algunhas prohibicións e purificacións, ordea as relacións con cristiáns e xudeus e regula o sistema testamentario.

O Corán é un libro nada sistemático, que parece non renunciar á desorde da predicación inspirada; é raro que mesmo dentro dunha mesma sura, até nas máis curtas, reflíctase un pensamento unitario e pola contra adoitan ser comúns abruptas rupturas do discurso lóxico. A pesar de todo, a linguaxe coránica (cuxa harmonía en árabe soamente intúese nas traducións) exerceu unha fascinación extraordinaria sobre xeracións de musulmáns (tanto cultos como analfabetos) e segue hoxe en día resultando un dos libros relixiosos máis influentes da humanidade.

O «misterio» do Corán levou non só a velo como un texto revelado (tanzil, descendido do ceo) por Deus a Mahoma por medio do intermediario anxo Gabriel senón como unha escritura preexistente e cargada de múltiples sentidos. Fronte á literalidade dalgunhas escolas interpretativas, desde os primeiros momentos destacáronse as múltiples lecturas. Alí, xenro e primo de Mahoma e primeiro líder espiritual (imán) do chiismo defendía que: 

Non hai aleya coránica que non teña catro sentidos: o exotérico (zahir), o esotérico (batin), o límite (hadd) e o proxecto divino (mottala). O exotérico é para a recitación oral; o esotérico é para a comprensión interior; o límite son os enunciados que determinan o lícito e o ilícito; o proxecto divino é o que Deus se propon realizar no home en cada aleya.



Continuará...




Tamén en Galizauberalles

Petición de Axuda fronte a GB, e ciencia en galego.

Petición do colexio de Cuntis ante os ataques e mentiras de Galicia Bilingüe:

- Manifestedes a vosa solidariedade nos comentarios ao comunicado no blog
- Reenviádelle o enlace e a petición de apoio aos vosos contactos.

Unha aperta moi forte e moitas grazas, por aquí de momento estamo tranquilos.

http://www.blogoteca.com/nalinguadetodos/index.php?cod=90051

E ciencia en galego:

Prezados/as amigos/as,

A CGENDL convídavos a sumarvos dende os vosos centros á Xornada pola Ciencia en Galego, unha xornada que, en colaboración cos colectivos de docentes de matemáticas, ciencias e tecnoloxía e outras entidades, se dirixe dende o ensino a toda a sociedade co obxectivo de expresarmos que o galego é unha lingua adecuada para a transmisión do coñecemento científico e tecnolóxico e para divulgar experiencias científicas escolares pensadas e desenvolvidas en galego.

A xornada celebrarase o próximo xoves 4 de novembro e vós, o profesorado, xunto co voso alumnado, podedes participar organizando libremente unha actividade de divulgación adaptada á vosa realidade e aos diferentes niveis educativos. Trátase de transmitir ao alumnado e ao seu contorno os obxectivos da xornada cunha clase divulgativa que, segundo as posibilidades de cadaquén, pode desenvolverse na aula, no salón de actos ou no patio, e mesmo fóra do centro para quen poida cooordinarse con outros centros.

Atoparedes máis información na páxina www.coordinadoraendl.org/cienciaengalego, que se actualizará con información sobre o desenvolvemento da xornada, propostas de actividades, etc. Dende este web, xa podedes descargar e imprimir o cartel do evento (formato PDF e con espazo para inserir o logo do voso equipo e centro) e cubrir o formulario de participación, que permitirá compartir as vosas ideas con máis centros de toda Galicia.

Enviámosvos nos arquivos anexos unha descrición máis detallada da iniciativa e o cartel (formato imaxe).

Saúdos normalizadores

Consello Directivo

CGENDL

www.coordinadoraendl.org

correo@coordinadoraendl.org

Formularios para adherirse á CGENDL como equipos ou docentes colaboradores/as:

http://www.coordinadoraendl.org/entrada.php?paxina=arqweb/coordinadora/coorzonamem.php

 

 

 

Tamén en Galizauberalles

O Modelo Burela triunfa no altar

Bernardo manda isto sacado da Coz para que non todo sexan malas novas:

9/10/2010

A parella de bureleses formada por Zahara Peinó e Fernando Eijo casou onte segundo o ritual das vodas de antano e coa lingua e a música galega como actores destacados

A igrexa parroquial parroquial burelense acolleu onte unha voda feito seguindo os parámetros do Modelo Burela. A cerimonia foi un éxito rotundo e tanto a parella, formada polos burelenses Zahara Peinó e Fernando Eijo, como os convitados gozaron dun rito moi ben preparada e que se saíu dos parámetros habituais.

Os mozos foron ataviados cun traxe tradicional galego preparado especialmente para o casamento e, como é tradición, a noiva fixo esperar na igrexa un bo tempo ao seu prometido. Xunto a eles, tamén portaron esta vestimenta os padriños, os nenos das arras e moitos dos convidados, ademais dos músicos da Banda de Gaitas Dambara, á que pertence Zahara.

A intención da parella é que a voda foise moi participativa e abofé que o conseguiron, gracias tamén á participación do párroco Ramón Marful, que colaborou en que a cerimonia gañase en espontaneidade. Ata cinco persoas (o director da banda, amigos e familiares) leron durante a misa e os convidados pouco tardaron en romper a aplaudir estas intervencións, cargadas todas elas de emotividade.

Tanto na misa como no banquete, a música tradicional galega e a lingua do país tiveron un papel preponderante, xa que tanto os aspectos propiamente litúrxicos como aqueles outros que engloba un casamento foron recitados en galego.

No apartado musical sobresaíu unha composición interpretada a dúas voces de xeito maxistral por Guillermo e Elia, o arranxo do canon de Pachebel para gaita e O meu amor , unha peza tradicional da illa lusa de Madeira cantada a capela e que serviu de despedida.

Á saída da cerimonia, no adro do templo escenificouse unha regueifa bailada, a cargo de dous solistas.

Tamén en Galizauberalles

De como vai isto

A anterior foi a última das semanas tematicas que tiña preparadas. Cando volva a ter tempo e material acumulado volvera a habelas. Mentres o blogue actualizarase os Martes coa Fonte externa, os Mercores cos avisos e anuncios e ao mellor se teño tempo os venres con algo de elaboración propia. Por outra parte dado recentes problemas co Spam vinme obrigado a volver a subir a forza do sistema anti-Spam. Aviso por se volve a dar problemas cos comentarios como ocorreu o ano pasado por estas datas.

Lembro o enderezo de contacto do blogue: galizaprimeiro@gmail.com

Tamén en Galizauberalles.

Implicadas, Queremos galego e Converxencia XXI

A asociación Implicadas dende o mes de outubro de 2010 ata o mes de xuño de 2011 levara a cabo a campaña 1 de 200 que se centra en dar visibilidade ao problema do infanticidio feminino na India, máis en concreto no distrito támil de Salem onde cada ano 200 nenas son asasinadas polas súas comunidades nunha forma extrema de violencia de xénero.

Son numerosas as accións que inclúe acampaña, da cal vos podedes informar en www.200implicadas.com ou en http://1de200.blogaliza.org/

  

QUEREMOS GALEGO

  - CIRCO DA LINGUA.
Soutomaior 16 de outubro.
concertos, actividades para nenas e nenos, feira do libro, espectáculos de todo tipo...
Podes ver o cartaz en http://sites.google.com/a/queremosgalego.org/queremos-galego/home
e o programa en http://sites.google.com/a/queremosgalego.org/queremos-galego/actividades-2
- PEREGRINAXE POLA LINGUA.
Unha outra maneira de loitar contra o decretazo.
Desde Ourense a Santiago en catro etapas os domingos 10, 17, 25 e 31.
Programa en:http://sites.google.com/a/queremosgalego.org/queremos-galego/actividades-2

CONVERXENCIA XXI


Os días 1 e 2 deste mes tiveron lugar dous acontecementos de moita relevancia para a historia do noso movemento político e ideolóxico.

O día 2 de outubro celebrouse o noso I Congreso, onde se aprobaron unha nova versión dos estatutos e saiu elexida por unanimidade unha nova executiva que sustituia á interina, que exercia ata a data, tamén foi elexido como Secretario Xeral o fundador do partido e Secretario Xeral interino ata o congreso, Carlos V. Padín.

Galeria de fotos do congreso no FLICKR

Un novo partido para as municipais - GALICIA CONFIDENCIAL

Carlos V. Padín, primeiro Secretario Xeral de Converxencia XXI - A Nosa Terra

Vázquez Padín, Secretario Xeral de Converxencia XXI - Xornal

O día anterior, o primeiro de mes,  a GALIDEM foi admitida como membro do ELF, en reunión celebrada no Parlamento Europeo, é a primeira vez na historia de Galicia que un Laboratorio de ideas logra a sua homologación internacional.

Galicia entra no gran foro dos liberais europeos - GALICIA CONFIDENCIAL

Homologación Internacional de Galicia - Artigo de Padín sobre o éxito da GALIDEM

A GALIDEM ingresa no European Liberal Forum - Mundo Galiza

Tamén en Galizauberalles

Unha nación hai 500 anos?

Para celebrar o 12 de outubro como merece deixovos cun texto sacado de Xornal de Galicia:

Xosé Mª Lema

Catedrático de Historia

26-07-2010

"O presidente da Xunta de Galicia, na súa liña de facerse querer nos círculos madrileños que tanto frecuenta, acaba de pontificar que a nación española xa estaba conformada hai 500 anos. É dicir: cos Reis Católicos. ¡Home!, iso era o que afirmaba a Enciclopedia Álvarez de Ed. Miñón (Valladolid, 1963), da miña infancia, que tamén definía España como “una unidad de destino en lo universal” e contiña gloriosas biografías de José Antonio, Ramiro Ledesma e Onésimo Redondo. Non sei se o “noso” presidente, como na lingua, tamén pretende volver ó franquismo na interpretación da Historia de España, pero teño para min que tal visión está hoxe máis que desprestixiada, e el, como presidente de Galicia, debera estar algo máis informado. De primeiras, facerlle saber que o termo ‘nación’ tal como el o entende (=Estado), naceu coa Constitución francesa de 1791 e entrou coa de 1812 en España, e aplicalo a finais do século XV é un anacronismo impropio dunha persoa da formación que a el se lle supón. Copio dun manual escolar de Historia de España –autorizado pola Xunta de Galicia (espero que non o censure ou prohiba, tamén)– no tocante á unión dinástica dos Reis Católicos: “En 1469 tivo lugar o matrimonio de dous príncipes: Isabel de Castela e Fernando de Aragón. Isabel accedeu ao trono de Castela en 1474 e Fernando herdou a Coroa de Aragón en 1479, pero a unión das dúas Coroas era unicamente un vínculo persoal e dinástico, non se fusionaron os territorios. Cada unha das Coroas mantivo a súa personalidade, con leis e institucións propias e diferenciadas”. Un “vínculo persoal e dinástico”, ollo; é dicir, que Isabel só mandaba en Castela e Fernando só en Aragón (o ‘tanto monta’ ía por outro lado); cada Coroa coas súas cortes, leis e idiomas: todo ben parecido a un Estado confederado, que respondía máis á verdadeira tradición española do pacto fronte ao centralismo que despois se impoñería cos Borbóns no século XVIII en base ós modelos franceses (¡vaia paradoxo!). Tan por libre se gobernaban as dúas Coroas que Castela se reservou para si a conquista e colonización de América en exclusiva, apartando dela os súbditos da Coroa de Aragón. Tan por separado ían que, tras a morte de Isabel (1504), mentres a súa filla Juana pasou a reinar en Castela, Fernando seguiu sendo rei de Aragón ata a súa morte (1516), tendo tempo de tomar nova esposa (Germana de Foix) e ter un fillo dela: se este non morrese sería o herdeiro da Coroa aragonesa, e a ver onde quedaba entón esa flamante nación española de hai cincocentos anos.

Os Austrias tamén foron respectando cos seus máis e os seus menos esa especie de confederación das dúas Coroas, que, coa incorporación de Portugal (1580) con Filipe II, se converteron en tres. E agora unha dúbida que me asalta: ¿cal era máis “nación” española: a dos Reis Católicos de hai 500 anos sen Portugal ou a de Filipe II de hai 400 co territorio peninsular completo? Por certo, que Filipe II, segundo historiadores portugueses coma A. H. de Oliveira Marques, respectou de maneira aceptable as cortes, leis e idioma de Portugal sen tentar castelanizar este reino (tome nota, señor presidente), como tamén o fixo o seu sucesor Filipe III. A continuidade da unidade peninsular frustrouse sesenta anos despois cos intentos centralizadores de Filipe IV, engaiolado polos cantos de serea do Conde-Duque de Olivares, o seu valido: “Quero dicir, señor, que non se contente con ser rei de Portugal, de Aragón, de Valencia, conde de Barcelona, senón que traballe e pense como reducir estes reinos de que se compón España ao estilo e leis de Castela sen ningunha diferenza, que se a Vosa Maxestade alcanza, será o príncipe máis poderoso de mundo”.

Nin que dicir ten que este intento centralizador provocou en 1640 unha rebelión xeneralizada, e non só Portugal e Cataluña se ergueron na procura da súa independencia política, senón tamén Andalucía, Aragón e Navarra. ¿Quen son os verdadeiros separadores, señor presidente? Portugal recuperou a súa independencia en 1668 e desde aquela, temeroso do ‘imperialismo castelhano’, endexamais quixo saber nada de novas tentativas de unión peninsular. Cataluña non se independizou, pero quedou ferida e desconfiada de Castela ‘for ever’; en 1714 impoñeríase alí pola brava o centralismo castelán seguindo modelos que os Borbóns traían de Francia. En fin, mágoa que o ‘noso’ presidente aínda teña na mente un clixé tan anticuado como enganoso da Historia de España: visigodos >> reino de Castela >> España. Todo o que se aparte desta liña recta cualifícase de separatismo. Seguimos aínda sen aprender da Historia e repetindo os mesmos erros: o centralismo intransixente de certos partidos e dirixentes acaba por provocar o efecto contrario. Hai uns días, no Congreso dos Deputados, o señor Durán i Lleida (CiU) advertía do mal que lle estaban ocasionando a España os centralistas separadores; se o ‘noso’ presidente lese o Sempre en Galiza, comprobaría que Castelao xa fixera esa advertencia setenta anos atrás."

Tamén en Galizauberalles.

Lexitimas, Interesadas, lexitimas e interesadas

Cando un critica algo pode facelo desde diversos puntos de vista e con distintas motivacións. Neste último caso pode haber criticas:
-Lexitimas: cando non hai mais intención que por de manifesto un defecto, unha virtude ou expoñer unha opinión sobre aquelo que se critica.
-Interesadas: cando o que se busca non é unha mera exposición neutra senón conseguir algo respecto o que se critica.
-Lexitimas e interesadas: cando se produce unha critica lexitima e o interese esta en concordancia co interese do propio criticado. É dicir buscase que este mellore.
Desde fai anos o BNG esta a recibir un feixe de criticas dos tres tipos. Criticas aceptadas como verdade revelada polos propios nacionalistas sen pararse a ver quen fai a critica e para que. Así moitos fan súas as opinións de Roberto "mártir" e Carlos "lambecus" que levan anos esbardallando sobre a maldade da U. E que pasa se teñen razón? Preguntara algún, pois que se toma nota e se discute en PRIVADO. Porque eles militan no segundo tipo e o seu interese é a desaparición non do BNG senón do NACIONALISMO GALEGO.
É esta diferenza o que me fixo seleccionar os tres textos publicados esta semana, pese a ser xa antigos:
- O texto do País tenta disfrazarse de critica lexitima porén non pode ocultar, pese a que non minte, o seu interese de varrer paro o PSdG
- O de XGaliza entra directamente no campo de critica lexitima.
- O de Converxencia XXI é interesado porén mellor o seu interese, crear un partido nacionalista de centrodereita, que o do "mártir" e o "lambecus".
Que quero dicir con todo o anterior? Obviamente non que se renuncie a autocrítica e a critica externa, necesarias ámbalas dúas. O que quero dicir é que estas se moderen un pouco no caso dos nacionalistas. A caída do bipartito abriu un proceso de discusión sobre o accesorio no que todo parece valer mentres a sociedade asiste abraiada a unha liorta da que non entende gran cousa. Esta teima do BNG de analizar todos os seus males en clave de que todo é culpa da U, de que todo se soluciona turrando cara a a esquerda e con outra corrente interna so incide no descrédito e no cansazo dunha xente preocupada por outras cousas.
Teño a solución? Pecaría de Orgullo e soberbia se dixera que si. Sobre todo porque despois do do Bipartito e LaRoja creo que isto acabou. En todo caso creo que o debate debería centrarse en so tres posibilidades:
-Disolución. Visto o visto e o empeño que moitos, mesmo supostos nacionalistas, están poñendo en lavarlle a cara o PSdG e inventarlle un compromiso galeguista que nunca tivo nin ten... pois nada disolución do BNG e todos para o PSdG.
- Escisión: A U é malvada, a U é a suma de tódolos males, a U non deixa avanzar, a U impide a renovación... pois marchade dunha VEZ. Mellor dous partidos centrados que unha guerra eterna que dura mais de trinta anos. A ver se con dous partidos nos presentan un programa claro e sinxelo e por fin conseguen alguén que non fale con voz de cura.
- Refundación: tras a hostia das municipais, que vai ser gorda, Asemblea extraordinaria. Aproveitar o único positivo que queda: as siglas BNG e refundarse como partido. O que empolica que a U, os Irmandiños, +Galiza e todas as correntes de opinión e partidos se disolvan e comezos de novo. Unidos por fin, con mensaxe clara, e sen mais lerias asemblearias.
Estas son as miñas ideas, todos sabemos que non pasara nada do anterior. Todo seguira igual. Total so é Galiza o que esta en xogo.

Tamén en Galizauberalles

Galeguismo=Esquerda: historia dunha anomalía

Sacado de Galicia Confidencial

"Galeguismo=Esquerda: historia dunha anomalía

Por Carlos Vázquez Padín | Santiago | 05/03/2010

Se lermos a Justo Beramendi, catedrático recoñecido como a maior autoridade académica sobre a historia do galeguismo político, no seu texto publicado xunto con Xosé Manoel Núñez Seixas e titulado “O Nacionalismo Galego” di o seguinte con respecto ao movimento galeguista da segunda república e ao impacto que nel tivo o franquismo...

“un movemento nacionalista en paulatino ascenso, que conquería ir dotandose dunha base social ampla e diversificada (…) máis que ainda non estaba dabondo artellada e asentada como para resistir o impacto terríbel da Guerra Civil e os longos 39 anos da ditadura franquista (…) a memoria histórica do nacionalismo galego non sobreviviu sen embargo entre os seus primeiros votantes e a masa dos seus afiliados da maneira que sí o fixo en Cataluña e o País Basco: en 1936 producese unha clara ruptura xeracional (…) isto implicará que o nacionalismo galego haberá ser practicamente reconstruido ex novo baixo o franquismo”.

No Partido Galeguista da segunda república coexistian distintas tendencias ideolóxicas que ian desde as máis progresistas de Castelao ou Bóveda ás máis tradicionalistas ou conservadoras de Otero Pedrayo ou Vicente Risco, non existia, porén unha tendencia marxista ou declaradamente socialista ou comunista dentro do PG. Os mesmos autores afirman que o Sempre en Galiza supón a fixación ideolóxica do nacionalismo nos postulados da áa liberal-democrática do PG. En todo caso parece dificilmente discutible que o PG era un movemento de amplo espectro ideolóxico pero ubicado dentro dun abano de ideoloxías non moi lonxanas ao centro político, sen presenza do marxismo e do fascismo. A ruptura xeracional que supón a ditadura fai que se perda ese capital político interclasista da segunda república e que o galeguismo político rexurda nos anos sesenta coa incorporación do pensamento marxista, a través das duas familias ideolóxicas da esquerda galeguista, primeiro a UPG e posteriormente o PSG, que non deixan de ser, case cincuenta anos despois, as duas familias políticas, con matices, que se continuan a disputar o control do galeguismo de esquerda neste momento histórico, a través dunha loita a morte no seo do BNG.

Cataluña logra pasar a longa noite de pedra nas mellores condicións das tres nacionalidades que conseguiran a aprobación do seu estatuto na II República, ERC e UDC xa existian naquela altura e como aportación novedosa aparece a CDC de Pujol nos anos setenta, filla dun entorno social xa moi favorable ao catalanismo político que permite que o dano da ditadura sexa menor, o Pais Basco pasao peor, o PNV resiste coa suficiente forza para acadar o poder xa nas primeiras eleccións autonómicas pero a dinámica reactiva xerada pola ditadura provoca unha máis das suas excrecencias negativas e destrutivas: ETA.

É portanto o longo periodo ditatorial, o que en Galicia acaba provocando que un galeguismo de amplo espectro e próximo ao centro como o da segunda república, se convirta nun galeguismo de inspiración marxista e ubicado nun estremo do mapa político deixando todo o espazo central para formacións políticas de ámbito estatal, algún politólogo definiu ao BNG, ao meu xuizo con pleno acerto, como “la Izquierda Unida Gallega” tanto pola sua inspiración marxista como polo seu modelo organizativo baseado na creación dunha frente controlada con manu militari por un partido comunista, no caso galego a UPG e no español o PCE. Isto para calquera que considere a Galicia como o seu país e o seu marco de acción política non pode ser visto senón como un verdadeiro drama, que país pode ter viabilidade de futuro cando só unha organización ubicada no 2,8 na escala de 0 a 10, sendo 0 o estremo esquerdo e 10 o estremo dereito, polos cidadáns galegos segundo o CIS, reinvidica o dereito a existir dese país?.

É a ruptura xeracional e a dinámica acción-reacción dunha ditadura fascista de coarenta anos que da orixe a ese corremento do galeguismo cara á esquerda, non descubro a pólvora dicindo que o franquismo fixo moito mal por acción e por reacción e moitas das suas consecuencias ainda perduran trinta e cinco anos despois da morte do ditador. Porén estamos no 2010, é o momento no que xeracións de galegos que xa non fomos socializados no franquismo, nen influidos pola sua negativa dinámica de acción-reacción os que temos que pór sobre a mesa a necesidade urxente que este País ten de crear algo novo, algo que non sexa debedor en absoluto ou fillo da ditadura nin por acción, como o PP que ainda non condenou esa ditadura, nin por reacción, como o BNG e que normalice o menú político galego para acometer a sua imprescindible homologación aos paises máis avanzados do noso entorno occidental europeo, a aparición de Converxencia XXI neste momento non ten nada que ver coa casualidade, coincide coa chegada á madurez política e persoal dunha xeración á que o franquismo xa non nos influe e non nos produce máis que o fondo rexeitamento que como amantes da democracia e da liberdade sentimos por calquera ditadura de esquerdas ou dereitas en calquera lugar do mundo."

Tamén en Galizauberalles.

Castañazo Rock

En Chantada o castañazo.

Boicot. Banda Bassotti. Ruxe-Ruxe. Alén. Para o día 30 de outubro

Obrint Pas. Fe de Ratas. Dakidarría. Guezos. Para o 31 de outubro


Tamén en Galizauberalles2

Exposición e esvaciamento

Sacado de "Xgaliza"

Despois da queda do bipartido foron moitos os que se puxeron a debullar as verdadeiras razóns polas que o recoñecemento e respecto pola lingua tiña involuído a etapas prefraguianas. Un dos argumentos que se utilizaron foi o da "exposición" que en termos sinxelos significaría que determinados avanzos na normalización lingüística, quer dicer, o 50% curricular ensino, a creación da rede de galescolas, a publicación dun xornal en vísperas eleitorais, a utilización indiscriminada por Quintana da forma Galiza,... provocaran unha forte reacción do españolismo, a cal, rematou collendo corpo en determinados sectores sociais que fixeron da causa contra o galego o principal albo dos seus furibundos ataques. Esta tese basearíase en que a intervención lingüística do nacionalismo durante o bipartito foi excesivamente "provocadora", cando o que cumpría era disimular para así manterse no "poder" indefinidamente. Outra lectura máis elaborada foi a do quinismo, que despois de constatar o cerco salvaxe contra o galego, tentou un achegamento ao "bilingüísmo harmónico" para calmar a besta.
Sen embargo, a análese anterior con todos os matices esquece unha premisa fundamental: a realidade colonial de Galiza, que implica a indisolubilidade dos factores da alienación cultural-lingüística cos procesos de expoliación económica e desvertebramento social. Corolario do devandito é que, a diferencia doutras realidades nacionais sometidas ao Estado Español, a resposta nacional libertadora do pobo galego, en última instancia, debe meter nun só paquete a reivindicación lingüística, a defensa do territorio, a loita contra a explotación social e a reclamación do real autogoberno.
A pregunta que se desprende disto é sinxelamente: que foi o que fallou na estratexia do nacionalismo para que o poder realmente existente se cebase de tal maneira nos procesos normalizadores ata conseguir frealos, non coa indiferencia social, pero si cunha resposta o suficientemente aillada para conseguir o avance da españolización rampante deste momento?
Non cabe dúbida de que o esvaciamento das políticas alternativas do nacionalismo de esquerdas á ofensiva neoliberal de longa traxectoria, a camuflaxe dos discursos e poses co medio dominante e a ruptura co movemento social, son as principais causas deste proceso que se descrebe. O galego terá futuro se se defende o territorio, se as clases traballadoras avanzan en procesos de emancipación social e, complementarmente, a defensa dos servizos públicos contra a vaga exterminadora neoliberal avanzará máis en canto a conciencia de comunidade se afortale, e para iso nada máis aglutinador e poderoso que a nosa única lingua. Velaí un posible camiño.

Tamén en Galizauberalles

The Bloque Horror Picture Show

Sacado de "EL País"

 

XOSÉ MANUEL PEREIRO

The Bloque horror show

XOSÉ MANUEL PEREIRO 01/07/2010

En una prueba más de que los partidos son una bicicleta electoral que, si se para, se cae, todos han presentado ya públicamente sus candidatos a unas municipales que tendrán lugar dentro de un año. Cada uno a su estilo tradicional. El PP los ha exhibido tan estupendamente como en una puesta de largo concebida para que los postulantes muestren su palmito. Venus salidos de las aguas directamente de la vieira, sin los esfuerzos y trabajos de gestación y parto democráticos. Puros como Úrsula Andress en 007 contra el Doctor No. El PSdeG se ha limitado a confirmar a los alcaldes y a poner en marcha una gira conjunta tipo Víctor Manuel & Ana Belén y amigos, precedida de un espectáculo en el que prometió a los progresistas necesitados de esperanza que hará en Galicia exactamente lo contrario de lo que está haciendo en Moncloa. En el campo nacionalista ha sido un vía crucis que habrá satisfecho a los entusiastas de que los partidos tengan las paredes de cristal, pero ha puesto los pelos de punta a los que no soportan la retransmisión de las operaciones quirúrgicas. Y, sobre todo, ha dejado innecesariamente tocados a buena parte de los actuales representantes municipales del BNG y cuestionados inmerecidamente a otros que lo serán. Como The Rocky Horror Show, pero sin música.

En el PP, salvo empecinamientos concretos y anomalías rurales, se entiende que ir de candidato a alcalde es una cuestión de oportunidad, y llegar a serlo o dejarlo, cosas de la vida. Si no obtienes eso, ya caerá otra cosa. En el PSOE, excepto algunos fichajes que parecían de príncipes y resultaron ranas (y viceversa), ayudan a los candidatos a que se forjen su propio destino y después acampen en él. Independientemente de valías individuales y personajes providenciales, e incluso de apuestas garrafales, en ambos partidos saben que la marca garantiza un suelo de votos. En el BNG, sin embargo, los candidatos deben de ser la quintaesencia de la organización. Y si hay suelo, está muy abajo (en casos como Ferrol, en un par de concejales, de momento, dos legislaturas después de tener la alcaldía). Y ni siquiera hay perspectivas de que se vaya a elevar aprovechando el previsible y generalizado descenso socialista. Se supone que es por algo (por algo más que la supuesta conspiración universal o mediática que en el pasado no ha evitado éxitos).

Contra lo que afirman los especialistas en mostrarse ecuánimemente críticos con los que pueden, el sistema de elección de candidaturas en el BNG ha sido perfectamente democrático, sin ni siquiera tener que compararlo con aquel método que rigió en la etapa fraguiana del PP y que venía consistiendo en elevar al jefe sobre el escudo. Y ha habido las dosis de cainismo tradicionalmente consustanciales a la izquierda, pero tampoco nada del nivel de aquellas acusaciones de enriquecimiento ilícito en las primarias para suceder a Fraga, o del descubrimiento de prácticas caciquiles en la organización provincial del PP de Ourense por parte de una horrorizada dirección regional. El problema del proceso de elección de los candidatos del BNG es que revela que los militantes son todo, y los votantes, nada, o como mucho pueden mirar y dar tabaco.

No se ha vislumbrado en todo el proceso -meticulosamente democrático- atisbo alguno de propuestas a la ciudadanía. Ni de análisis de políticas locales ni de debate de qué candidatos pueden ser atractivos para aquellos electores que no tienen trienios como votantes del BNG. Quizás porque el papel reservado a la ciudadanía es refrendar la propuesta de la organización (más bien de la mitad más uno de la organización) y el de los candidatos, llevar a cabo las políticas que le indique la mitad más uno. El aserto, leído en algún foro, de que "más vale tener 10 representantes coherentes que 15 que no lo sean" está muy bien para el confort ideológico de los afiliados, pero muy mal para los electores, que se supone que apoyan una opción porque creen que harán una gestión más próxima a su punto de vista, o menos alejada. Es decir, para que hagan o intenten hacer. En un pequeño municipio del sur, cuando los concejales nacionalistas presentaron la dimisión por razones internas, sus detractores saludaron la decisión porque, aunque se quedasen sin representantes municipales, el ambiente en la organización local mejoraría sustancialmente (y el votante a secas, que se afilie o se resigne a votar a otros menos cohesionados).

"No hay verdades únicas, ni luchas finales, pero aún es posible orientarnos mediante las verdades posibles contra las no verdades evidentes y luchar contra ellas", decía uno de los intelectuales que intentó salvar los trastos del naufragio práctico y teórico de su generación, Manuel Vázquez Montalbán. En tiempos más terribles, pero más esperanzados, Bertrand Russell lo decía más sencillo: "¿Para qué repetir los errores antiguos habiendo tantos errores nuevos que cometer?".

Tamén en Galizauberalles

En Defensa do Tribunal Constitucional

Primeiro de todo unha modificación respecto a hora e lugar da comida post-congreso de Converxencia XXI:

"Restaurante Santa Isabel, rúa das Galeras, 15, Santiago de Compostela. Tel. 981-575-964
O Menú será:
1º Prato: paella.
2º Prato: tenreira asada
Bebida: refrescos, cervexa, viño da casa
Café
Prezo: 15 €
Hora comida 14h."

Dado que o congreso é maña non podía agardar ata o mercorés que é o día dos anuncios.

E agora unha breve reflexión para por fin a semana sobre o Estatut. NON me gusta a sentenza pese os meus coqueteos con UPyD, nin creo que sexa bo fíar no devandito tribunal como xa dixen noutro tempo.Porén as criticas que se verteron sobre o tribunal foron excesivas no senso de que este limitouse a cumplir a súa función. Podense introducir todas as matizacións que se queiran sobre se un tribunal cos mandatos de moitos dos seus membros caducados estaba lexitimado para ditar a sentenza ou non. O que si é certo é que desde o punto de vista legal estaba perfectamente capacitado para facelo e fixoo. En calquera sistema politico a lexitimidade so ten importancia no momento constituinte que establece a orde e legalidade das intitucións. Unha vez pasado ese momento se as institucións manteñen esa orde e legalidade o debate sobre a lexitimidade non deixa de ser unha mera cuestión moral ou de pataleta infantil dependendo dos argumentos empregados.

A outra gran cuestión: pode o tribunal imporse a vontade popular? Ten unha resposta afirmativa. De feito esa é a súa función básica: evitar que a vontade popular directa a través da rúa, ou indirecta a través do parlamento derrube a orde e as leis e derive na ditadura da maioría e na lexislación persoalizada. Non podemos estar felices cando o TC di o que nos gusta e cando di o que non queremos oír pasar a dicir que non vale e debe desaparecer. Un pouco de coherencia. Se realmente queremos depender so da nosa vontade debemos cambiar a orde vixente. E pode que a min me guste pouco esta e que sería moi feliz coa independencia, agora co que nunca estarei de acordo e coa mera imposición da maioría.

E con isto remata a semana do Estatut, a semana que ben comezo coa derradeira das semanas que teño planificada de antemán: a de caguemonos todos no BNG.

Tamén en Galizauberalles